Sẽ sớm thôi, Elon Musk lại độc bá ngôi giàu nhất thế giới với 1.000 tỷ USD nhờ vào “siêu dự án” vô tiền khoáng hậu này

CEO Elon Musk của Tesla và SpaceX được nhà phân tích từ Morgan Stanley dự đoán sẽ trở thành người đầu tiên tích lũy tài sản ròng 1.000 tỷ USD vào năm 2024 nhờ vào một “siêu dự án” vô tiền khoáng hậu.

Ngày 9/12 vừa qua, tỷ phú Bernard Arnault và gia đình, những người sở hữu khối tài sản ròng trị giá 186,2 tỷ USD, đã chính thức dẫn đầu bảng xếp hạng người giàu nhất thế giới của Forbes. Tỷ phú Elon Musk – ông chủ Tesla, bị đẩy xuống vị trí thứ hai, với khối tài sản ròng trị giá 185 tỷ USD.

Ông chủ của tập đoàn xa xỉ Pháp LVMH đã vượt qua tỷ phú người Nam Phi tới 3 lần trên bảng xếp hạng những người giàu nhất hành tinh trong ngày 8/12.

Khi thị trường chứng khoán Mỹ đóng cửa lúc 4h chiều theo giờ ET, Elon Musk vẫn được xếp hạng là người giàu thứ 2 thế giới, với giá trị khối tài sản ròng ước tính là 185 tỷ USD, thấp hơn 1,2 tỷ USD so với khối tài sản ròng giá trị 186,2 tỷ USD của Arnault & Gia đình vào thời điểm đó.

“Khoản vay ký quỹ Tesla dành cho Twitter vẫn là một vấn đề lớn trong câu chuyện của Tesla nói chung và Elon Musk nói riêng”, Dan Ives, chuyên gia phân tích của công ty Wedbush Securities đánh giá.

Tỷ phú Bernard Arnault và gia đình sở hữu khối tài sản ròng giá trị ước tính khoảng 185,1 tỷ USD vào lúc 9h30 sáng 8/12 theo giờ ET, thời điểm Elon Musk đứng ở vị trí thứ hai, sở hữu khối tài sản ròng trị giá ước tính là 184,1 tỷ USD.

Elon Musk hiện đang là tỷ phú giàu nhất nhì thế giới nhờ đà tăng giá vượt trội của cổ phiếu Tesla trong vài năm gần đây. Tuy nhiên Elon Musk có lẽ không phải quá lo lắng về ngôi vị giàu nhất thế giới, bởi theo 1 chuyên gia phân tích của Morgan Stanley, không phải công ty xe điện Tesla mà công ty vũ trụ SpaceX mới là thứ sẽ giúp Musk chinh phục cột mốc mới siêu thử thách: trở thành nghìn tỷ phú, tức có trong tay khối tài sản trị giá 1.000 tỷ USD.

Trong báo cáo được công bố vào năm 2021, chuyên gia phân tích Adam Jonas của Morgan Stanley nhận định công ty du hành vũ trụ tư nhân SpaceX “đang thách thức bất kỳ ý niệm nào về những điều có thể và không thể, trên mọi phương diện từ tên lửa đến cơ sở hạ tầng hỗ trợ”.

Hiện SpaceX chiếm chưa đến 17% trong khối tài sản trị giá 188,7 tỷ USD của Elon Musk (Cập nhật 12/12/2022), theo tính toán của Bloomberg. Đầu tháng 10 năm 2021, sau 1 đợt bán cổ phần thứ cấp, SpaceX được định giá hơn 100 tỷ USD.

Jonas dự báo mức định giá của SpaceX sẽ tăng lên 200 tỷ USD. Ông đánh giá SpaceX là 1 công ty có rất nhiều tiềm năng với phạm vi hoạt động rất rộng, từ cơ sở hạ tầng không gian, quan sát trái đất đến thám hiểm không gian. Hiện vệ tinh truyền thông Starlink là mảng kinh doanh đóng góp lớn nhất cho định giá của SpaceX.

Trước đây Elon Musk cũng đã từng được dự báo sẽ trở thành nghìn tỷ phú đầu tiên của thế giới, nhưng phần lớn các dự báo đó được đưa ra dựa trên cổ phiếu Tesla. Từ năm 2020 cổ phiếu Tesla bắt đầu tăng vọt, liên tục đẩy giá trị tài sản của Musk lên cao và cho đến nay đà tăng đó vẫn chưa dừng lại. Chỉ riêng phiên 19/10/2021, cổ phiếu Tesla đã giúp tài sản của Musk tăng thêm 6,6 tỷ USD.

Theo tính toán Musk sở hữu khoảng một nửa SpaceX. 

Định giá SpaceX tăng vọt trong vài năm qua khi công ty huy động hàng tỷ USD để tài trợ cho các dự án ngốn tiền là Starship và Starlink. Ngoài ra, công ty cũng đang dẫn đầu trong lĩnh vực hàng không vũ trụ thế giới khi trở thành công ty tư nhân đầu tiên đưa người lên trạm vũ trụ quốc tế ISS.

Starlink là dự án xây dựng một mạng lưới Internet phủ sóng từ không gian với hàng nghìn vệ tinh. Chúng có thể cung cấp Internet tốc độ cao cho người dùng bất kể họ ở đâu trên trái đất. Đến nay, SpaceX đã phóng 1.740 vệ tinh Starlink và có mạng lưới 100.000 người dùng ở 14 quốc gia. Đây là bản thử nghiệm với giá dịch vụ 99 USD/tháng.

Trong khi đó, Starship là tàu vũ trụ khổng lồ thế hệ tiếp theo mà SpaceX đang phát triển. Nó sẽ đảm trách nhiệm vụ đưa hàng hóa và con người lên mặt trăng và sao Hỏa. Các nguyên mẫu đang được thử nghiệm tại niềm nam Texas nhưng các chuyến bay này vẫn rất ngắn. Tiến vào quỹ đạo là bước tiếp theo của quá trình này. Tuy nhiên, SpaceX đang chờ sự cấp phép của cơ quan chức năng.

Starship – “cực phẩm tham vọng” của tỷ phú giàu nhất hành tinh Elon Musk

“Tôi khá tự tin về việc đưa con tàu ra ngoài không gian trong năm nay”, tỷ phú Elon Musk tự hào tuyên bố về mẫu tàu Starship mới, được cho là sẽ đem lại cuộc cách mạng toàn ngành vũ trụ.

Con tàu Starship của Elon Musk hiện đang nằm tại bãi phóng thử nghiệm của SpaceX thuộc bang Texas-Mỹ với chiều cao 120m. Đây là con tàu dài hơn cả tên lửa Saturn V của Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA), dùng để phóng tàu Apollo lên mặt trăng trong thập niên 1960-1970 và vốn được mệnh danh là tên lửa phóng tàu dài nhất thế giới.

Theo Elon Musk, Starship có thể tái sử dụng khi quay trở về được trái đất chứ không bị bỏ phí như những tên lửa phóng tàu trước đó. Tuyệt vời hơn, con tàu này có thể mang theo hơn 100 tấn hàng lên mặt trăng hoặc sao hoả.

“Ưu điểm tái sử dụng được cùng khả năng vận tải cao của Starship cho phép thực hiện những dự án vũ trụ vốn không khả thi trước đây”, SpaceX tuyên bố.

Starship là dự án chủ chốt của SpaceX sau khi NASA ký hợp đồng 2,5 tỷ USD nhằm đưa người lên mặt trăng. Mặc dù SpaceX đã trở thành hãng tư nhân đầu tiên đưa người vào vũ trụ năm 2020 nhờ tàu Falcon 9 nhưng chừng đó là chưa đủ với Elon Musk.

1 nghìn tỷ USD

Theo tờ Politico, tỷ phú Elon Musk nổi tiếng là doanh nhân đi tiên phong trong khai thác thị trường vũ trụ và việc dự án Starship sẽ làm thay đổi toàn ngành là điều dễ hiểu.

“Một chiếc tàu Starship với đầy đủ chức năng phóng lên vũ trụ sẽ khiến hệ thống dùng tên lửa đi kèm hiện nay trở nên lỗi thời. Đồng thời dự án này sẽ cải thiện năng lực hậu cần tới tầng quỹ đạo thấp của trái đất, qua đó khiến thị trường khai thác vũ trụ trở nên thịnh vượng cũng như đẩy hàng loạt công nghệ không gian khác vào dĩ vãng”, chuyên gia vật lý Casey Handmer cho biết.

Trong khi đó, hãng Morgan Stanley ước tính ngành công nghiệp vũ trụ có thể đem về doanh thu hơn 1 nghìn tỷ USD vào năm 2040, cao hơn rất nhiều so với chỉ 350 tỷ USD hiện nay. Morgan nhận định trong tương lai gần, phần lớn lợi nhuận từ thị trường vũ trụ sẽ đến từ việc kinh doanh hệ thống vệ tinh Internet mà SpaceX đang xây dựng.

Đồng quan điểm, hãng McKinsey cho biết ngày càng nhiều startup hay nhà đầu tư đổ tiền vào thị trường vũ trụ. Báo cáo tháng 1/2022 cho thấy có đến 10-15% số dự án đầu tư mới liên quan đến vũ trụ, tương đương tổng giá trị 1 tỷ USD, cao hơn rất nhiều so với chưa đến 5% cách đây 10 năm. Nếu Starship phóng thành công thì con số này thậm chí sẽ có bước tăng vọt hơn nữa.

Những bước tiến của SpaceX cũng thúc đẩy sự cạnh tranh từ Châu Âu khi tập đoàn Ariane Group xây dựng dự án phóng tàu lên sao hỏa vào năm 2026 với chức năng tái sử dụng tương tự Starship. Bộ trưởng tài chính Pháp Bruno Le Maire đã gọi dự án này là “con tàu Falcon 9 của chúng tôi” khi so sánh với SpaceX.

“Không cẩn thận thì SpaceX sẽ trở thành người chơi độc quyền mất”, nhà sáng lập Fatih Ozmen của hãng hàng không vũ trụ Mỹ Sierra Nevada Corp nhận định.

“Walmart của vũ trụ“

“Nếu đúng như những gì Elon Musk nói rằng họ có thể tái chế một cách nhanh chóng các tàu vũ trụ thì đây sẽ trở thành cuộc cách mạng toàn ngành. SpaceX sẽ trở thành một ‘Walmart’ (chuỗi bán lẻ lớn nhất Mỹ) của thị trường vũ trụ”, kỹ sư vũ trụ Rand Simberg nhận định.

Đứng trước những lời ca ngợi, Elon Musk khẳng định tàu Starship “sẽ hoạt động, dù chúng còn một số thứ cần hoàn thiện nhưng chắc chắn sẽ hoạt động”.

Điều đáng ngạc nhiên hơn là dù NASA ký hợp đồng để phát triển công nghệ đưa người lên vũ trụ cùng SpaceX nhưng chính bản thân họ cũng cảm thấy dè chừng. Nguyên nhân chính là các đối tác giúp phóng tàu của NASA hiện nay đều phát triển những hệ thống tốn kém hàng tỷ USD, vượt ngân sách và trễ tiến độ rất nhiều so với SpaceX.

Hãy xem xét 3 dự án đưa người lên mặt trăng trong 3 năm tới của NASA, vốn sử dụng hệ thống tên lửa SLS và tàu Orion được xây dựng bởi Boeing, Lokheed Martin, Northrop Grumman, Aerojet Rocketdyne cùng nhiều đối tác khác nữa. Thế nhưng hệ thống tên lửa phóng SLS đã bị chậm tiến độ nhiều tháng và người ta phải tốn đến 2 tỷ USD cho mỗi lần phóng.

Xin được nhắc là hệ thống phóng tên lửa chở tàu vũ trụ trên lưng là không thể tái chế như Starship và điều này là quá tốn kém với ngân sách của NASA.

Theo kỹ sư Simberg, nếu Starship thành công thì hàng loạt các công ty sẽ mất dự án của NASA, kéo theo đó là thất nghiệp, phá sản hay buộc phải cải tổ để theo kịp cuộc chơi. Cố vấn vũ trụ và cựu Chủ tịch hội đồng khoa học nghị viện Mỹ, ông Robert Walker nhận định các hệ thống tên lửa và tàu vũ trụ của NASA hiện nay đều được thiết kế với mức giá đắt đỏ cũng như không thể liên tục phóng lên không gian. Đây là một bất lợi cực lớn so với Starship.

“Nếu dự án đưa tàu lên mặt trăng có thành công thì NASA cũng sẽ mất 2 năm nữa để có thể phóng tiếp với hệ thống tên lửa như hiện nay. Trong khi đó, Elon Musk nếu thành công có thể phóng liên tiếp dễ dàng với chi phí thấp hơn nhiều, chưa kể họ còn có thể tái chế và chở được nhiều hơn”, ông Walker nói.

Hiện chưa rõ NASA sẽ ký hợp đồng với Starship như thế nào trong tương lai nếu dự án thành công, tuy nhiên Bộ quốc phòng Mỹ thì đang chú ý cực kỳ chặt chẽ đến dự án này bởi chúng có thể vận chuyển những vệ tinh do thám lên bất kỳ nơi nào quanh trái đất.

“Có rất nhiều công dụng cho chúng nếu dự án thành công…Trên thực tế mọi người cứ nghi ngờ Elon Musk nhưng các dự án của ông lại vẫn thành công. Tôi nghĩ nhiều người bắt đầu lo sợ khi ông ấy thực hiện được những thứ mà chưa ai từng nghĩ sẽ thành công”, chuyên gia Walker cho biết.

Tham vọng vũ trụ của tỷ phú

Đến năm 2050, Musk muốn hoàn thành kế hoạch xây dựng thành phố 1 triệu dân sinh sống trên sao Hoả. Chưa thể ước tính chính xác những thứ cần chuyển đến hành tinh này từ Trái đất song Musk cho biết sẽ cần rất nhiều thực phẩm, nước, vật liệu xây dựng, công cụ và hệ thống hỗ trợ sự sống.

Hành trình này sẽ không thể thiếu Starship – con tàu đang được Elon Musk đặt mục tiêu phóng trung bình 3 chiếc mỗi ngày để phục vụ bất kỳ ai có nhu cầu lên sao Hoả.

“Đã gần nửa thế kỷ trôi qua kể từ lần cuối cùng con người đặt chân lên mặt trăng. Đây là quãng thời gian quá dài, và tôi nghĩ đã đến lúc chúng ta cần quay lại đây và thiết lập một căn cứ lâu dài. Chúng ta cũng cần xây dựng một thành phố trên sao Hỏa để trở thành một nền văn minh không gian”, tờ Sputnik dẫn lời Elon Musk cho biết.

Theo trang tin Business Insider, 1.000 con tàu Starship có khả năng tái sử dụng trong 10 năm tới đang được SpaceX chế tạo. Nếu thực sự thành công, Starship sẽ trở thành hệ thống phóng tên lửa mạnh nhất từng được tạo ra. Với mỗi lần phóng, nó có thể mang theo 100 người lên quỹ đạo cùng một lúc.

“Bất cứ ai cũng có thể đi nếu họ muốn. Chúng tôi cũng hỗ trợ các khoản vay với những người không có tiền. Sẽ có rất nhiều việc phải làm trên sao Hỏa”, Musk chia sẻ trên Twitter.

Theo SpaceX, Starship là tên lửa mạnh và độc nhất từ trước đến nay do có thể tái sử dụng. Điều này đồng nghĩa với việc chi phí bay vào quỹ đạo sẽ được cắt giảm đáng kể, cụ thể là tiết kiệm được khoảng 10 triệu USD cho mỗi 100 tấn nguyên vật liệu đưa vào vũ trụ. Musk cho rằng điều này là khả thi trong một vài năm tới.

Trong nhiều năm qua, SpaceX đã thực hiện một loạt các chuyến bay thử nghiệm đưa Starship vào quỹ đạo, sau đó quay trở lại để mô phỏng đường đi của tên lửa. Chuyến bay hồi tháng 5 năm 2021 là lần thử nghiệm duy nhất cho kết quả mĩ mãn, còn lại hầu hết đều kết thúc trong tiếng nổ. Theo SpaceX, Starship sẽ phải cần đến Super Heavy, tên lửa đẩy với hàng chục động cơ mới có thể thành công. Tuy nhiên, dự án này vẫn chưa được đi vào thử nghiệm.

Dẫu vậy, Elon Musk vẫn khá lạc quan và thực sự tin rằng chỉ chưa đầy 30 năm nữa sẽ có thể giúp 1 triệu dân an cư lạc nghiệp trên sao Hoả. Giấc mộng này khiến nhiều người nghi ngại. 

Họ nhớ lại tuyên bố trước đây của Musk, cam kết rằng chuyến bay thử nghiệm đầu tiên lên sao Hỏa sẽ được thực hiện vào năm 2022 và những người đặt chân lên hành tinh này sẽ trở về Trái đất 2 năm sau đó. Song thực tế, năm nay đã là năm 2022, và Musk vẫn chưa thể làm điều mà ông từng nói.

Tham khảo Bloomberg, Politico, DW, New York Times, BI/Doanh nghiệp tiếp thị